Monuta, een van de grootste uitvaartverzekeraars van Nederland, bestaat dit jaar 95 jaar. Het doel waarmee de Monuta Stichting in 1923 werd opgericht, is om klanten uit elke gewenste klasse een piëteitsvolle uitvaart te geven. Dat is vandaag de dag nog steeds de missie van Monuta: voor iedereen een afscheid met een goed gevoel.
Ruud van der Wal, Manager intermediaire distributie van Monuta, zegt dat Monuta in haar 95-jarig bestaan altijd met de tijd is meegegaan, maar dat de klant altijd centraal is blijven staan. “Klanten, in het begin leden, zijn de bestaansgrond van Monuta in 1923 en vormen natuurlijk nog steeds ons bestaansrecht.”
Vroeger
Een stap terug in de tijd leert dat de eerste vorm van een begrafenisvereniging ontstond in de 17e eeuw toen gildes – oftewel belangenverenigingen van vakbroeders – begonnen met het verzorgen van de uitvaart. Om daarvoor de kosten op te vangen, werd de ‘dodenbus’ in het leven geroepen; een speciaal fonds dat in feite als voorloper van de uitvaartverzekering mag worden gezien.
Toen in de 18e eeuw het verval van de gildes optrad, bleven de dodenbussen bestaan. Omdat het geld daaruit vaak echter onvoldoende was ter financiering van een begrafenis, werden steeds meer aparte begrafenisfondsen opgericht. Zo ontstond in 1923 ook de ‘Apeldoornsche Begrafenisvereeniging’; de vereniging die later een stichting werd en in 1955 van naam veranderde in ‘Monuta Stichting’.
De premies, van toen slechts enkele centen, werden in de beginjaren nog langs de deuren opgehaald. De distributie vond vervolgens plaats via een netwerk van eigen adviseurs die in loondienst van Monuta waren. Na verloop van tijd werden de verzekeringspremies geïnd via banken, maar bleven de eigen adviseurs de klanten rechtstreeks thuis bezoeken. In de tweede helft van de vorige eeuw breidde Monuta haar distributienetwerk uit met een groep van onafhankelijke intermediairs.
De ‘doodenroeper’
Enkele eeuwen vóór het ontstaan van Monuta, hadden in de dorpen vooral de naaste buren van een overledene de plicht om de uitvaart te verzorgen. Omdat men in die tijd geloofde dat de redding van de ziel afhing van de hoeveelheid gebeden die iemand kreeg, moesten zoveel mogelijk mensen in kennis worden gesteld van het overlijden. Een van de buren, vaak een man, zorgde daarom voor de doodsaankondiging door de begrafenisstoet voor te gaan en de naam van de overledene te roepen. Hij werd de ‘doodenroeper’ genoemd. Later werd aan de stoet ook een ‘aanspreker’ toegevoegd, die voorbijgangers vroeg om mee te lopen.
Deze burenplicht was in de steden veel minder aanwezig. Daar werd dit werk overgelaten aan zogeheten Cellebroeders; een religieuze congregatie die zich bezighield met het verplegen van pestlijders en geesteszieken.
Heden
Rond 2010 wordt na een snelle opkomst van het internet de uitvaartbranche meer en meer volwassen. Monuta gaat hierin mee door uitvaartverzekeringen ook online aan te bieden. Doordat de groep van mensen die online zelf de financiering wil regelen groeit, daalt de behoefte aan adviseurs die alleen over uitvaartverzekeringen adviseren. Daarom stopt Monuta volledig met de eigen adviseurs in loondienst en verwijst vanaf dat moment alle mensen die advies wensen over de financiering van uitvaartkosten door naar haar intermediairs.
Toekomst
Hoe de vormen van distributie zich in de toekomst gaan ontwikkelen is nog niet helemaal duidelijk. Van der Wal zegt daarover: “Dat blijft koffiedik kijken, maar het zal in de richting gaan van een soort hybride constructie tussen robot en adviseur. Toch zullen we altijd een groep klanten houden die het liefst van mens tot mens financieel zaken doet. Dat geldt bij een beladen onderwerp als de dood des te meer.”
Daarbij constateert van der Wal wel dat het taboe rondom overlijden, mede door toedoen van de adviseurs, door de jaren heen is afgenomen. “Het meest impactvolle in het leven blijft, naast geboren worden en kinderen krijgen, natuurlijk toch overlijden. Bij zo’n invloedrijke gebeurtenis kan een intermediair betekenisvol adviseren door het thema altijd mee te nemen in adviesgesprekken met klanten.”
“Wanneer je als adviseur dicht bij de klant staat, wat mijns inziens toch een van de bestaansrechten van de adviseur is, kan een goede vertrouwensrelatie worden opgebouwd. Van daaruit kan ook een minder toegankelijk onderwerp als overlijden en de uitvaartkosten die daarbij komen kijken, gemakkelijker bespreekbaar worden gemaakt. Door te wijzen op de liefde voor de nabestaanden en deze niet met de uitvaartkosten op te zadelen kan de adviseur het financieringsstuk aankaarten.” Daarnaast zit er ook een ontzorgingskant aan het verhaal, zegt van der Wal tot slot. “Door de klant alle uitvaartwensen vroegtijdig te laten vastleggen, heerst er nooit onduidelijkheid over hoe een uitvaart moet worden vormgegeven. Te weten dat alles is geregeld creëert rust.”
