Echte vakbekwaamheid zit niet alleen in kennis, maar ook in vaardigheden. Wat opleider Lindenhaeghe betreft zouden die onderdeel moeten worden van Wft-opleidingen en PE-trajecten. “Kennis is echt niet genoeg met het oog op de toekomst van advies”, vindt directeur Ewald Bary. Hij pleit ook voor een modernere manier van leren. “Het moet en kan veel leuker.”.
De opleidingseisen mogen van Bary veel meer worden gericht op het verwerven van vaardigheden. “In deze tijd wordt meer van de professional gevraagd dan alleen maar het vergaren van kennis. Misschien nog belangrijker is dat je ook de vaardigheden hebt om je advies over te brengen aan de klant en bij de klant naar boven te halen wat hij werkelijk wil.”
Nieuwe invulling vakbekwaambheid
De term vakbekwaamheid mag van Bary dan ook wel een nieuwe invulling krijgen. “Volgens de Wft is vakbekwaamheid dat je een diploma hebt en dat je PE doet. Dat is ouderwets als je bedenkt dat 80% van de mensen visueel is ingesteld en veel meer kijkt naar wat de adviseur uitstraalt dan naar wat hij vertelt. Daarbij hoort de vraag hoe een klant informatie aangeleverd wil krijgen: wil de klant bijvoorbeeld liever zelf iets lezen? Iedereen verwerkt informatie op zijn eigen manier en het is aan de adviseur om dat uit te zoeken. Dat leer je niet in het vakbekwaamheidsbouwwerk zoals het er nu staat. Terwijl de ontwikkelingen in de markt en de maatschappij erom vragen dat je ook meer aandacht besteedt aan vaardigheden, zodat je niet alleen kennis hebt, maar ook de katalysator om die kennis goed over te brengen.”
Er zijn in de branche al voorbeelden van trainingen die kennis en vaardigheden combineren. “Met name de Erkend Financieel Adviseurs en Financieel Planners hebben hun eigen PE-stelsel en daarin wordt aandacht besteed aan vaardigheden. We hebben voor de EFA bijvoorbeeld een training aangeboden die inging op de vraag hoe de klant informatie verwerkt en hoe je daarop kunt inspelen. In negen van de tien gevallen zit je klant niet te wachten op een rapport van dertig pagina’s. Die wil veel liever een korte presentatie of een filmpje waarin hij alles kan terugkijken. Bij bovenwettelijke PE-trajecten zijn die vaardigheden al wel verankerd, maar in de Wft-trajecten nog niet. Dat is jammer, want dat zou het zoveel leuker maken.”
Complete ontwikkeling
Bary noemt de combinatie van kennis en vaardigheden complete ontwikkeling. “Je verstaat je vak als je de materie zo kunt uitleggen dat de klanten het begrijpen en dit door de juiste vraagstelling kan toetsen. Vaardigheden en future skills zouden wat ons betreft wettelijk verankerd moeten worden. Die future skills zijn nu met de coronacrisis heel actueel: adviseurs die daadwerkelijk in staat zijn om digitaal en op afstand een goed advies te geven, laten zien dat zij klaar zijn voor de toekomst.”
Lindenhaeghe biedt ook trainingen aan op het gebied van vaardigheden en ziet een toenemende vraag. “Dat zagen we vooral bij de Nederland leert door-regeling, waarbij mensen kosteloos trainingen konden volgen. Het overgrote deel boekte een vaardigheidstraining. De behoefte is er dus, maar tegelijk zien adviseurs die vaardigheden nog niet als een essentieel onderdeel van hun complete ontwikkeling, waar ze ook financieel in willen investeren. Het is aan de opleider om daarop in te spelen. Veel adviseurs willen eraan proeven, maar hebben nog een zetje nodig.”
Nieuwe manieren van leren
De manier waarop we leren is de laatste jaren sterk veranderd. Ook op dat vlak zouden de Wft-opleidingen wel een opfrisbeurt kunnen gebruiken, zegt Bary. “De manier waarop opleidingen nu worden aangeboden, is beperkt door de eisen die de wet eraan stelt. Vroeger waren er PE-trainingen waarbij aanwezigheid punten opleverde. Je ging daar met een goed gevoel weg, je had iets geleerd en je werd geïnspireerd om je kennis bij te houden. Tegenwoordig is het, kort gezegd: zitten, stampen, chagrijnig worden en examen doen. Daar word je niet blij van en als de adviseur niet blij is, wordt de klant dat ook niet. Dat kan wat ons betreft echt leuker.”
Leren met een glimlach
Lindenhaeghe biedt online opleidingsmogelijkheden aan op een adaptieve manier. “Als je bijvoorbeeld een vraag niet goed beantwoordt, krijg je twee vragen verder een vergelijkbare vraag”, geeft Bary als voorbeeld. “Je kunt daarin nog veel meer doen, tot aan gamification toe. Er worden steeds meer spel-achtige elementen aan leren toegevoegd, zoals het gegeven dat je iets sneller terugvindt als je het zelf hebt gezocht. Dat helpt om makkelijker te leren. En vergeet bij het leren ook de glimlach niet, want als je geen plezier hebt in wat je doet, kom je niet ver. Daarom noemen wij onze trainers ook entertrainers: leren moet ook leuk zijn.”
Hoog tijd dus voor een nieuwe kijk op vakbekwaamheid. “Er is tegenwoordig heel veel mogelijk en de ontwikkelingen op het gebied van leren gaan snel. Waarom zou je daar in de financiële sector niet in meegaan?”
Dit artikel is gesponsord door Lindenhaeghe.
